Sermaye şirketleri, büyük yatırım ve projelerin hayata geçirilmesini mümkün kılmış ve ancak bu durum; şirket yönetici ve müdürlerinin büyük sorumluluklar altına girmelerini ve şirket yönetiminde ortaya çıkabilecek kusurlu veya ihmalkâr davranışları sonucunda oluşan zararlardan şirkete, şirket pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına karşı sorumlu olmalarını beraberinde getirmiştir.
Yönetici Sorumluluk Sigortası’nın Önemi Gün Geçtikte Artıyor
Bu şekilde ortaya çıkan sorumluluk gerek yönetim kurulu üyeleri gerekse de müdürlerin kusurlu veya ihmali davranışları sonucunda ciddi rakamlara ulaşan zararlara ve yüksek profilli şirketleri yönetmekten çekinmelerine neden olmaktadır.
Özellikle zararların teminat altına alınabilmesini, kişilerin bu denli yüksek sorumluluk içeren yönetim kurulu üyeliğini veya müdürlük görevini yerine getirirken daha rahat ve güvenli hareket edebilmesini sağlamak adına, Yönetici Sorumluluk Sigortası (D&O Liability Insurance) gerekliliği ortaya çıkmıştır. Sorumluluk sigortası niteliğinde olan Yönetici Sorumluluk Sigortası, şirket yönetim kurulu üyelerinin ve müdürlerinin kanundan ve şirket esas sözleşmesinden kaynaklanan görevlerini yerine getirirken gerçekleştirebilecekleri kasıt dışı hata ve atlamaları sonucu oluşan zararlara ilişkin olarak ortaya çıkan tazminat taleplerinin sigortacı tarafından teminat altına alınmasını sağlamaktadır.
Yönetim kurulu üyelerinin ve müdürlerinin Türk Ticaret Kanunu’nda öngörülen yükümlülükleri dışında ek yükümlülükleri ve hukuki, idari ve cezai sorumlulukları; vergi, iş, icra iflas ve ceza kanunları gibi çeşitli özel mevzuatlarda düzenlenmektedir. Oldukça kapsamlı olan bu sorumluluğun ilerleyen dönemlerde daha da genişletilmesi planlanmaktadır. Buna göre kanun koyucu:
- • halka açık anonim ortaklıklarda yönetim kurulu üyeliğinin, deneyim ve bilgi düzeyi bakımından özel nitelikleri gerektirmesi nedeni ile, bu bilgi ve deneyime sahip olmayan yönetim kurulu üyelerinin yetkili otorite olan Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPKr) yetkilendireceği kurumlardan eğitim ve sertifika almalarını;
- • ancak bilgi ve deneyim bakımından üst düzey nitelikleri haiz yönetim kurulu üyeleri veya yabancı uyruklu profesyonellerin yönetim kurulu üyeliği görev ve sorumluluğunu üstlendiği durumlarda bu eğitime gerek olmayacağını;
- • halka açık anonim ortaklıkların yönetim kurulu üyelerinde aranacak niteliklerin SPKr’nun Kurumsal Yönetim Tebliği’nde düzenlenebileceğini,
- • buradan hareketle bağımsız yönetim kurulu üyesi adayının ya mevzuatta tanımlanmış yetkinlik koşulunu/koşullarını haiz olmasının ya da eğitim ve sertifikasyon koşulunu karşılamasının aranabileceğini;
- • böylelikle eğitim ve sertifikasyonun bağımsız yönetim kurulu üyeliği için zorunlu değil, alternatif koşul olarak öngörülmesini ve zamanla bağımsız yönetim kurulu üyelerinin belli bir oranında eğitim ve sertifikasyon koşulunun zorunluluk olarak da düzenlenebileceğini;
değerlendirmektedir.
Her ne kadar bu çalışma henüz taslak aşamasında olsa da, görüldüğü üzere, ilerleyen dönemlerde anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin ve müdürlerinin sorumluluklarının ve sağlamaları gereken gerekliliklerinin kapsamı genişletilecektir. Dolayısı ile şirketlerin, kurumsal yönetim ilkelerine paralel olarak, bilgi ve deneyim bakımından üst düzey nitelikleri haiz yönetim kurulu üyeleri istihdam etmesi gerekliliği doğacaktır. Bu durum ise halihazırda zorunlu olmayan ve isteğe bağlı olarak akdedilen Yönetici Sorumluluk Sigortası’nı zamanla daha da önemli hale getirecektir. Yönetici Sorumluluk Sigortası’nın varlığı ile birlikte kişiler, yönetim kurulu üyesi veya müdür olma konusunda cesaretlendirilmiş olacak, bilgi ve deneyim bakımından üst düzey nitelikleri haiz yöneticilerin sayısı artacak ve kurumsal yönetim ve şeffaflık ilkelerinin tüm şirketler nezdinde önem kazanması sağlanacaktır.
-----
Sigorta ve Reasürans ve Şirketler, Birleşme ve Devralmalar