Büyüme Beklenti Seviyesinde

Büyüme Beklenti Seviyesinde

Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte beklentilere paralel olarak %1,5 oranında daraldı. Sabit sermaye yatırımlarındaki daralma ise dikkat çekici düzeyde.

Ekonomi ikinci çeyrekte beklentilere paralel olarak daraldı

TÜİK verilerine göre, Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre %1,5 oranında daraldı. Beklentiler %1,5-2 arasında bir daralma gerçekleşeceği yönündeydi.

İkinci çeyrekte hanehalkı tüketim harcamalarının (-%2,2) ve sabit sermaye yatırımlarının büyümeye katkısı (-%6,5) önceki çeyrekte olduğu gibi GSYH’ya katkısı negatif oldu. Kamu harcamalarını katkısı  ise +%0,7 oldu. İthalattaki daralma devam ederken net ihracatın büyümeye katkısı bu çeyrekte %5,8 oldu (önceki çeyrekte bu oran %9,5 idi).

Sanayi üretimi ikinci çeyrekte, sabit sermaye yatırımlarının gerileyeceğine dair bir işaret vererek geçen yılın aynı dönemine göre %3 oranında daralmıştı. (Temmuz ayında sanayi üretimindeki daralma %1,2 oranı ile önceki aylara göre ivme kaybetti.) İlk çeyrekte %10 daralan “sabit sermaye oluşumu” ikinci çeyrekte %21 oranında daraldı. Sabit sermayenin alt kalemlerine bakıldığında inşaattaki daralmanın önceki yılın aynı çeyreğine göre %29,2 daraldığı, makine ve teçhizat yatırımlarının %16,5 oranında daraldığı görülüyor (önceki çeyrekte %8,6 daralma). Makine ve teçhizat yatırımları son 1 yıldır geriliyor.  Sabit sermaye oluşumundaki bu daralma dikkat çekici; yatırımlardaki bu sert daralma eğiliminin sürmesi, önümüzdeki çeyreklerde toparlanmanın boyutuna dair farklı görüşlere sebep oluyor.

TÜRKONFED üyelerine düzenlediğimiz Ekonomik Beklenti Anketi’ne göre katılımcıların çoğunluğu ekonominin ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre aynı olduğunu, hatta daha kötüye gittiğini belirtmişlerdi. Üyelerimizin çoğunluğunun üçüncü çeyrek için ekonomik canlılık beklentisi ise, gidişatın ikinci çeyrek ile aynı olacağı şeklinde.

Kaynak: TÜİK ve TCMB verilerinden hazırlanmıştır

Enflasyonda Yavaşlama Kalıcı Mı?

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre ağustos ayında aylık %0,9 seviyesine (önceki ay %1,4), yıllık ise %15 seviyesine (önceki ay %16,7) geriledi. Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış seviyesindeki yavaşlama ile ilgili, Merkez Bankası “Enflasyon Raporu” notunda temel mallar, gıda ve enerji gruplarındaki yavaşlama, döviz kuru gelişmeleri ve iktisadi gelişmelerdeki ılımlı seyrin etkili olduğunu belirtti.

Ağustos ayında önceki aya göre %0,6 azalan üretici fiyatları artışı ise Ocak 2017’den bu yana en düşük seviyesine geriledi; ÜFE endeksi artışı Ağustos 2019’da %13,5 seviyesini aldı, önceki ay ise %21,7 seviyesindeydi. ÜFE-TÜFE makası ise Kasım 2016’dan bu yana ilk defa negatife döndü: önceki ay +5 olan ÜFE-TÜFE farkı ağustos ayında -1,5 oldu.

Sanayi üretimi tarafında son üç çeyrektir yaşanan gerilemenin, üretici fiyatlarına yansıdığını söylemek mümkün. Üretici fiyatları endeksinde mayıs ayından bu yana sert bir düşüş söz konusu, sanayi üretimi ise Eylül 2018’den bu yana gerileme eğiliminde. Öte yandan bu durumun tüketici fiyatlarına yansımasının daha geç olduğu görülüyor; sene başında %20,4 seviyesinde olan tüketici fiyatları enflasyonu ağustos itibariyle %15’e kadar geriledi.

Kaynak: TÜİK verilerinden hazırlanmıştır

İnşaat Faaliyetlerinde Yavaşlama Sürüyor

Aylık konut satışları istatistiklerine göre temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre konut satışları %17 azalarak 102.236 oldu. Çeyreklik veriler ise daha karamsar bir tablo çiziyor; yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre ortalama %16 daralan konut satışları (256.433 konut) ikinci çeyrekte ise geçen yılın aynı dönemine göre ortalama %26 daraldı (249.363 konut).

Konut satışlarındaki bu daralma, ikinci çeyrekte %12,7 oranında daralan inşaat sektörü verilerini destekler nitelikte. İMSAD’ın Ağustos ayı inşaat raporuna göre, inşaat harcamaları 2019’un ilk yarısında reel olarak geçen yılın aynı dönemine göre %33 oranında geriledi. Raporda inşaat sektörünün hem iç dinamiklerdeki bozulmalar hem de 2018’in ikinci yarısından itibaren oluşan finansal dalgalanmalardan olumsuz etkilendiği ve bu durumun bu senenin ikinci yarısında da devam edebileceği belirtiliyor. İnşaat sektörü faaliyetlerinin aynı durumda seyretmesi, yılın ikinci yarısında da büyümeye inşaat sektörünün katkısının zayıf olacağına işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK verilerinden hazırlanmıştır

Paylaş: