Türkiye'nin Enflasyon Görünümü

Yüksek enflasyonun hiç bir dış etken olmasa bile yıl boyu devam edeceği TÜİK verileri netleşti. 

Şubat 2022 TÜİK verilerine göre TÜFE yıllık %52,44 iken; ÜFE %105,01 olmuştur. Grafik-1’de görüleceği gibi ÜFE ile TÜFE’nin farkı neredeyse Tüketici Enflasyonu kadardır. Mevcut veriler bize yüksek enflasyonun uzun bir süre daha süreceğine işaret etmektedir. Alternatif bir enflasyon ve yaşam pahalılığı endeksi olarak algılayabileceğimiz Enflasyon Araştırmları Grubu’nun (ENAG) hesapladığı E-TÜFE Şubat 2022’de yıllık %123,80 olmuştur. İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksinde yıllık değişim oranı yüzde 55,32 ve Toptan Eşya Fiyatları İndeksinde ise %58,59 olarak gerçekleşti.

GRAFİK-1: TÜFE ve ÜFE

GRAFİK-2: Tarım-ÜFE

Tarım ÜFE Ocak-2022’de yıllık %52 artarken, Tarım GFE (Girdi Fiyatları Endeksi) %45,61 artmıştır. Geçen yıldan bu yana elektrik, gübre ve mazot fiyatlarında %100’leri aşan artışlar görüldü. Yıllık Gıda Fiyatı enflasyonu (TÜİK) %55,6. Maliyetlerdeki artış hızına bakıldığında gıda ürünlerinde yukarı yönlü fiyat baskıcı devam edecektir.

Diğer bir yandan hem ÜFE hem TÜFE hızlanırken, 2021 yılı mevimsellikten ve takvim etkilerinden arındılmış ciro büyümesi %84 olarak gerçekleşti. En büyük ciro büyümesi %101,4 ile sanayi sektöründe gerçekleşti.

Özetle; mevcut para ve maliye politikaları altında yüksek enflasyonun yıl boyunca devam edeceği ekonomistler tarafından tahmin edilmektedir. Para politikasının etkinliğinin düşürüldüğü ve genişlemeci politikaların uygulandığı bir dönemde, ekonomi yönetiminin 2023 seçimlerine kadar enflasyonu tek haneye indirme hedefinin gerçekleşmesi pek olası görülmemektedir. Nitekim TCMB anketine göre yıl sonu 2022 TÜFE beklentisi %34,06’dir. Bütün yurt dışı faktörler yok sayılsa bile yüksek enflasyonun en iyi ihtimalle yıl sonuna kadar yüksek enflasyon devam edecektir.