Enflasyon Görünümü

Temmuz ayında TÜFE yıllık bazda 1998’den beri en yüksek seviyeye çıktı. TÜİK’in açıkladığı verilere göre TÜFE Temmuz ayında piyasa beklentisinin altında kalarak bir önceki aya göre %2,37 artış gösterdi. (Haziran ayında aylık bazda %4,95 artış gerçekleşmişti.) Böylece yıllık TÜFE artışı piyasa beklentisinin altında gelse de bir önceki %78,62’den Temmuz ayında %79,60’a yükseldi.

ÜFE’de de yükseliş sürüyor. Temmuz ayında yurtiçi üretici fiyat endeksi aylık bazda %5,17 artarken (Haziran: %+6,77);ÜFE’deki yıllık artışın %138,31’den %144,61’e yükseldiğini görüldü. Çekirdek enflasyon aylık bazda %3,45 artış gösterirken (Haziran: %+3,34) çekirdek enflasyondaki yıllık artış ise piyasa beklentisinin üzerinde kalarak %57,26’dan %61,69’a yükseldi.

Grafik-1

Diğer yandan ÜFE ile TÜFE arasındaki farka baktığımızda bu ay da tarihi rekorun kırıldığını görüyoruz. Biliyoruz ki zaman alsada üretici fiyatları ve tüketici fiyatları tarihsel olarak birbirine yakınsıyor. Bununla beraber çekirdek enflasyondaki seyir de enflasyonun ve hayat pahalılığının en azından yıl sonuna kadar ağır bir şekilde hissedileceğine işaret ediyor.

Çiftçinin ürünlerindeki fiyat artışını gösteren Tarım-ÜFE Haziran'da ciddi bir gerileme gösterdi. Mayıs’ta yıllık %155 olan Tarım-ÜFE, Haziran’da aylık %0,66 geriledi ve yıllık %148,9 oldu. Tarım ÜFE ilk 6 ayda %98,84 artış gösterdi ve dolayısıyla yıl sonu rakamının çift haneli olacağına dair beklentiler kesinlik kazandı. 

Grafik-2

Haziran Tarım ÜFE %148,9 iken gıda enflasyonu Temmuz 2022’de %94,65 gibi ılımlı bir seviyede gerçekleşti. Mayıs 2022’ye kadar Tarım ÜFE ve gıda enflasyonu arasında oldukça yakın bir ortak hareket söz konusu iken bu aydan sonra ayrıştıklarını görüyoruz. Ancak maliyet ve kâr süreçlerinin bir gereği olarak bu iki oranın önümüzdeki aylarda yakınlaşması ve dolasıyla gıda fiyatlarının enflasyona olan etkisinin artmasını bekliyoruz