Dış ticaret açığı azalan enerji maliyetlerine rağmen son yılların en hızlı ilerleyişini kaydediyor.
Mart 2023 Dış Ticaret Verileri
TÜİK ve Ticaret Bakanlığı’na göre Güncel Veriler
2023 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat yüzde 4,4 oranında artışla 23 milyar 596 milyon dolar, ithalat yüzde 4,2 oranında artışla 32 milyar 169 milyon dolar oldu. 2023 yılı Ocak-Mart döneminde ise, ihracat yüzde 2,5 oranında artışla 61 milyar 333 milyon dolar, ithalat yüzde 11,4 oranında artışla 96 milyar 608 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi, yüzde 7,8 oranında artarak 158 milyar 77 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Grafik-1: Yıllık Dış Ticaret Dengesi
12 aylık kümülatif dış ticaret açığı Mart 2023’te 118,3 milyar dolar ile 2022 yılı sonunda gerçekleşen 109,5 milyar dolarlık açığın yaklaşık 9 milyar üzerinde seyrediyor. Tarihsel seyir açısından takip eden aylarda bu kümülatif bakiyenin azalması beklenebilir.
Grafik-2: 12 Aylık Kümülatif Dış Ticaret Açığı
Enerji İthalatı
TÜİK’in Şubat 2023 için yayınladığı güncel verilere göre 2023 yılının ilk atında 15,5 milyar dolarlık bir enerji ithalatı gerçekleştirildi. 2022 yılında gerçekleştirilen 96,5 milyar dolarlık enerji ithalatının yüzde 16’sı ilk iki ayda gerçekleşmiş oldu. Enerji fiyatlarında gerileme ile beraber enerji ithalatı kalemi geçen yılın ilk iki ayına göre yüzde 6,3 gerilemiştir. Ancak OPEC+’ın petrol üretimini kısıtlama kararı ve küresel talepte beklenen artışa paralel olarak 2023’ün ikinci yarısında varil petrol fiyatlarının 100 dolar üzerine çıkacağı uluslararası uzmanlarca tahmin edilmektedir.
Grafik-3: Enerji İthalatı ve Dış Ticaret Açığı
Enerji ithalatının aylık düzeyde dış ticaret açığına oranının tarihsel olarak yüzde 18 civarında olduğunu ancak pandemi sonrası Ukrayna Savaşı’nın da etkileriyle aylık enerji ithalatının oranının yüzde 32’ye kadar çıktığını görüyoruz. Şubat 2023’te ise enerji ithalatının aylık dış ticaret açığına oranı ilk defa yüzde 22’ye düşerek 2021 Eylül’den bu yana ilk defa tarihsel ortalamasına bu kadar yaklaştı.
Grafik-4: Aylık Enerji İthalatının Aylık Dış Ticaret Açığına Oranı
Kaynaklar: TÜİK, Ticaret Bakanlığı.