Ticaret Bakanlığı Haziran ayına dair öncü dış ticaret verilerini açıklarken TÜİK Mayıs ayında ilişkin ayrıntılı dış ticaret verilerini açıkladı.
Dış Ticaret Verileri: Haziran 2023
Haziran 2023'te Dış Ticaret Dengesi (Ticaret Bakanlığı Öncü Verileri)
2023 yılı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat %10,5 oranında azalışla 20 milyar 901 milyon dolar, ithalat %16,8 oranında azalışla 26 milyar 297 milyon dolar oldu. 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde ise, ihracat %1,8 oranında azalışla 123 milyar 377 milyon dolar, ithalat %4,3 oranında artışla 184 milyar 795 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2023 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre; ihracat, %1,8 oranında azalarak 123 milyar 377 milyon dolar, ithalat, %4,3 oranında artarak 184 milyar 795 milyon dolar, dış ticaret hacmi, %1,7 oranında artarak 308 milyar 172 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2023 yılı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat, %10,5 oranında azalarak 20 milyar 901 milyon dolar, ithalat, %16,8 oranında azalarak 26 milyar 297 milyon dolar, dış ticaret hacmi, %14,1 oranında azalarak 47 milyar 198 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Grafik-1: Yıllık Dış Ticaret Dengesi
İhracatın ithalatı karşılama oranı, Haziran 2023'te 5,6 puan artarak %79,5 olarak gerçekleşirken, enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2,5 puan azalarak %90,6 olarak gerçekleşti.
Grafik-2: Kümülatif Dış Ticaret Verileri
Haziran ayında sektörlere göre ihracatın payı sırasıyla; İmalat Sanayi %95,2 (19 milyar 896 milyon dolar), Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık sektörü %2,8 (583 milyon dolar), Madencilik ve Taş Ocakçılığı sektörü %1,5 (318 milyon dolar) oldu. Haziran ayında sektörlere göre ithalatın payı sırasıyla; İmalat Sanayi %82,1 (21 milyar 588 milyon dolar), Madencilik ve Taş Ocakçılığı sektörü %10,6 (2 milyar 789 milyon dolar), Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık sektörü %4,8 (1 milyar 259 milyon dolar) oldu.
Grafik-3: Sektörlere Göre Dış Ticaret (Milyon Dolar, Haziran 2023 ) (ISIC Rev4)
Enerji İthalatı (TÜİK)
Türkiye'nin enerji ithalatı için ödediği tutar, mayısta geçen yılın aynı ayına göre %23,4 azalarak 5 milyar 320 milyon 345 bin dolara geriledi.
Grafik-4: Yıllık Enerji İthalatı
Mayısta Türkiye'nin toplam ithalatı geçen yılın aynı ayına kıyasla %15,5 artarak 34 milyar 186 milyon dolar oldu. Bu tutarın 5 milyar 320 milyon 345 bin dolarlık kısmını enerji ithalatı olarak özetlenen "mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar" faslı oluşturdu.
Grafik-5: Aylık Enerji İthalatının Toplam Aylık İthalata Oranı
Geçen yıl mayıs ayında bu rakam 6 milyar 942 milyon 500 bin dolar olarak kayıtlara geçmişti. Böylece enerji ithalatının tutarı yıllık bazda %23,4 azaldı. Öte yandan, ham petrol ithalatı mayısta geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık %17,1 azalarak 2 milyon 462 bin 849 tona geriledi.
Küresel Durum ve İhracat Talebi
Küresel ekonomik aktivite ile birlikte ticarette zayıf bir seyir gözlenmekte olup OECD Haziran Küresel Görünüm Raporuna göre 2022 yılında % 3,3 olan küresel ekonomi büyüme hızının 2023 yılında % 2,7’ye gerilemesi öngörülmektedir. Türkiye'nin en büyük ihracat pazarı olan Avro Bölgesinde ise ekonomik büyümenin 2023 yılında 2,4 puan düşüşle %0,9 gerilemesi beklenmektedir.
2023 yılı Haziran ayı İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri de küresel talebin bir müddet daha zayıf seyredeceğine işaret etmektedir. Açıklanan Haziran ayı öncü PMI göstergeleri Avro bölgesinde 43,6 ile 37 ayın en düşük seviyesine, Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı ülke olan Almanya’da 41,0 ile 37 ayın en düşük seviyesine, İngiltere ile ABD’de ise 46,2 ve 46,3 olarak gerçekleşmiş olup, 6 ayın en düşük seviyelerine gerileyerek 50 eşik değerin altında kaldı.
Grafik-6: PMI Endeksi ve TÜİK Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak: TÜİK, Ticaret Bakanlığı, İSO PMI.