Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz'in “BÖLGESEL KALKINMA VE KALKINMA AJANSLARI” Raporu Sunumu

Değerli basın mensupları,

Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu adına sizleri saygıyla  selamlıyor ve hoşgeldiniz demek istiyorum.

TÜRKONFED olarak dönem dönem, ülkemizin büyüme ve kalkınma vizyonuna katkıda bulunmak üzere raporlar yayınlıyoruz. Bölgesel kalkınma da en önemli çalışma alanlarımızdan biri… Bölgesel kalkınma alanına katkılarımızı sürdürmek için son olarak “Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları” raporumuzu hazırladık. Bu çalışmamızı, raporu hazırlayan Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sayın Fatma Doğruel ile birlikte bugün burada sizlerle paylaşacak olmaktan mutluluk duyuyoruz.

TÜRKONFED, kuruluşundan bugüne ülkesinin ekonomik ve  sosyal  kalkınmasına katkıda bulunmak hedefiyle çalışıyor. Kıvançla söylemek isterim ki, bugün, bünyesindeki 16 federasyon, 130 dernek ile yaklaşık 208 milyar dolarlık bir iş hacmine sahip olan TÜRKONFED, 1 milyonu aşkın kişiye istihdam sağlayan, 65 milyar dolardan fazla  ihracat yapan 10 bini aşkın iş insanını bünyesinde barındıran; üyeliği tamamen gönüllülük esasına dayanan bir iş dünyasını örgütüdür.

Bu büyük sorumluluğu layığıyla yerine getirmek için, kurulduğumuz günden beri, ülkemizin gündemindeki konularla ilgili bilimsel çalışmalar yapıyoruz. Ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak raporlar hazırlıyoruz. Bölgesel ve sektörel kalkınma konusu da uzun bir süredir çalışmalarımızın merkezine oturmuş durumda…

Bölgesel kalkınma alanındaki çalışmalarımızı kısaca özetlemem gerekirse;

·2011 yılında, “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma: Farklılıklar, Bağıntılar ve Yeni Bir Mekanizma Tasarımı” raporumuzu yayınladık.

·Geçtiğimiz yıl “Kalkınmada Bölgesel Dinamikler Sempozyumu”nu düzenledik. Bu çalışmayla akademisyenlerin ilgisini bölgesel kalkınmaya çekmeyi ve bu konuda akademik çalışmaları çoğaltmayı amaçladık.

·Ülkemizin sosyal ve ekonomik kalkınmasına katkıda bulunacak tespit ve önerileri sunduğumuz “Yeni Dönem Yeni Hedefler” raporumuzda da bölgesel kalkınma konusuna ayrıntılarıyla değindik.

Bu yıl ise bölgesel kalkınma ve kalkınma ajanslarına odaklandık. Prof. Dr. Fatma Doğruel liderliğinde “Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları” raporunu hazırladık. Sayın Doğruel’e, derin bilimsel incelemeleriyle ortaya çıkardığı bu değerli rapor için çok teşekkür ediyorum.

Raporun hazırlanış sürecinde, TÜRKONFED’e bağlı iş insanları ile yaptığımız toplantılarda, onların da görüşlerini aldık ve raporumuzda yer verdik. Aynı zamanda Kalkınma Bakanlığı ve kalkınma ajansları ile görüş alışverişinde bulunduk.

Değerli basın mensupları;

Ülkemiz son yıllarda büyümede yüksek bir dinamizm sergiliyor. Ancak ulusal anlamda sergilediğimiz dinamizmin getirilerinden ülkemizin her bölgesi eşit şekilde yararlanamıyor. Bölgesel farklılıklar, ülke düzeyindeki eşitsizliğin önemli bir kaynağı… Son elli yılda bölgesel politikalar uygulanmasına rağmen, bölgesel kalkınma farklılıkları derinliğini koruyor.

Bu farklılıkları gidermenin yolu ise bölgelere yönelik politikalar geliştirmektir. Makro politikalar bölgesel mikro politikalarla desteklenmelidir. Bunun için öncelikle bölgeleri anlamalı, derinlemesine incelemeliyiz. Sorunları saptamalı, çözüm önerileri getirmeliyiz. Bölgesel ve yerel bir perspektifle bölgelerin üstün ve zayıf yönleri ve önceliklerini ortaya koymalıyız.

Bu kapsamda Kalkınma Ajanslarına önemli görevler düşmektedir. Kalkınma ajanslarının temel işlevi, bölgesel rekabet ortamının sağlanması ve ilgili bölgedeki iş dünyasının yatırım ortamının iyileştirilmesidir. Bizler de TÜRKONFED olarak “Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları” raporumuzla Türkiye’deki bölgesel kalkınma ve büyüme sorununa katkıda bulunmak hedefiyle kalkınma ajanslarının rolünü inceledik. Ajansların hangi koşullarda bölgesel kalkınma ve büyüme sorununa daha iyi cevap verebileceğini tartışmaya çalıştık. Ajansların bölgenin gelişmesi için neler yapabileceği, bölgesel rekabeti nasıl daha iyi geliştirebileceği ve nasıl daha etkin çalışabileceği konusunda bir takım tespitlerde bulunduk.

Sayın Doğruel sizlere detayları ile aktaracak ama genel olarak bu tespitleri şöyle sıralayabiliriz:

·Bazı bölgelerin rekabet açısından zayıf olması ve birden fazla ilden oluşması sebebiyle, kalkınma ajanslarının işleyişinde koordinasyon ihtiyacı doğmaktadır.

Kalkınma ajanslarının gelişmiş ve gelişmekte olan bölgelere yönelik ikili bir yapıya ihtiyaç vardır.

·Kalkınma ajansları bütün bölgelere odaklanmaktadır. Ancak zayıf rekabete sahip bölgelere daha farklı stratejilerle yaklaşmak gerekebilir. Kalkınma ajanslarının düşük gelirli bölgelerde lider ve yönlendirici bir kurumsal işlev yüklenirken gelişmiş bölgelerde sadece tamamlayıcı bir rolü benimsemesi böyle bir stratejinin ilk adımı olabilir.

·Yeni Teşvik Paketi bölgesel politikalar üzerinde önemli etkiler yaratma potansiyeline sahiptir. Diğer taraftan bölge kalkınma idareleri ve kalkınma ajanslarının amaç ve görevlerinde benzerlikler vardır. Bu nedenle hazırlanan  Yeni Teşvik Paketinde yer verilen desteklerin, kalkınma ajansları ve bölge kalkınma idarelerinin amaç ve görevlerinin çakışma ve çatışma alanlarının tespiti gerekir.

Değerli basın mensupları;

Bölgesel kalkınmayı uyarıcı politikalar, geri kalmışlık tuzağından çıkmak için yararlı olacaktır. Ancak bölgesel farklılıkların giderilmesinin ancak uzun vadede mümkün  olduğu ve bir dizi farklı alanda birbiriyle uyumlu politikalar demetinin uygulanması gerektiği her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu amaçla yapılması gereken en öncelikli konu, kalkınmanın aktörlerinin, yani kalkınma ajanslarının bu süreçte üstlenecekleri rollerin doğru tarif edilmesidir. Kalkınma ajansları sürecin etkin ve aktif aktörleri olarak yeniden yapılandırılmalıdır.

Bölgesel kalkınmanın, sadece ekonomik değil, sosyal ve kültürel boyutlarını da unutmamalıyız. Bu açıdan makroekonomik çerçeve ve iç ve dış politik ortam da izlenecek politikalar kadar önemlidir.

TÜRKONFED olarak, Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları” raporu ile ülkenin bölgesel kalkınma politikalarına bir nebze de olsun katkıda bulunabiliyorsak, bu bizim  için büyük bir onur kaynağı olur.

Beni dinlediğiniz ve toplantımıza katıldığınız için teşekkür ederim. Şimdi sözü Sayın Doğruel’e bırakıyorum.